‘Vrede heeft 1000 wensen, oorlog heeft slechts één wens’

GASSELTE – Het was een indrukwekkende bijeenkomst vrijdagmorgen bij het herdenkingsmonument van Fernand Begue in Gasselte. Er werd stilgestaan bij het overlijden van De Franse parachutist tijdens de operatie Amherst in 1945. 

700 parachutisten landden in de nacht van 7 op 8 april op Drentse bodem. Franse para’s werden ver voor de oprukkende troepen van het Canadese leger neergelaten boven de uitgestrekte bossen van Drenthe. 

Het doel van deze operatie was; de opmars van de oprukkende grondtroepen zoveel mogelijk te vergemakkelijken. De parachutisten hadden de taak om de vijand in verwarring te brengen en te voorkomen dat bruggen werden opgeblazen. Het is een mistige nacht...rond 00.30 ontplooien de eerste parachutes boven een nog slapend Gasselte. 

Een Duitse transportgroep van tientallen militairen was in Gasselte gevestigd in de pastorie bij het Witte Kerkje in Gasselte. Langs twee kanten zetten de parachutisten op 9 april de aanval in. Sommigen trokken op langs de noordkant over de landerijen, anderen gingen over de weg langs de zuidkant. Een vuurgevecht volgde. Ze wisten de Duitse groep gevangen te nemen, maar korporaal Fernand Begue bleek dodelijk te zijn getroffen. Hij stierf 9000 kilometer verwijderd van het eiland aan de Oost-Afrikaanse kust, waar hij twintig jaar eerder geboren was.

De Stichting Herdenking Franse parachutisten 1945 herdenkt ieder jaar in de week na 8 april de 43 omgekomen Franse parachutisten tijdens operatie Amherst en houden korte bijeenkomsten bij de herdenkingsmonumenten in Drenthe. Ze legden vrijdag een krans bij het monument van Robert Heckmann in Kostvlies en ook was er een herdenkingsbijeenkomst bij het monument van Fernand Begue. 

De werkgroep Gasselte ‘40-‘45 had deze week leerlingen van Obs De Dobbe rondgeleid langs de oorlogsverhalen van Gasselte: het Oorlogsgraf, Kamp Dobbendal, het voormalige woonhuis van de Joodse juf Saartje Frank en de pastorie. Dat maakte grote indruk op de kinderen die vrijdag ook naar de herdenking kwamen. 

Harold de Jong van de Stichting Herdenking Franse Parachutisten 1945 hield een korte inleiding. Vervolgens speelde Leo Harmsen, trompettist van de Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso de internationale Last Post. ,,Het is heel dankbaar werk”, zegt de muzikale beroepsmilitair die bij alle bijenkomsten zijn bijdrage leverde. Na de laatste groet aan de overlevende was er een minuut stilte. Ieder had zijn eigen gedachten. Naast de gevallen van operatie Amherst kon er ook stilgestaan worden bij de oorlogssituaties in Oekraïne en Gaza. Na het Reveille-signaal, voor het wekken van de troepen, van Harmsen droegen de kinderen van De Dobbe gedichten voor. Ze gaven er soms een moderne twist aan, maar hadden goed nagedacht over wat de oorlog te weeg had gebracht.

Daarna werden er bloemen gelegd ook namens enkele Franse nabestaanden die bij de bijeenkomst waren. Jean Cosnier was voor de vierde keer overgekomen uit Frankrijk. Hij is een nazaat van de Franse parachutist Jean Francois Corgnet, die bij Westerbork omkwam. ,,Ik ben vier maanden na operatie Amherst geboren. Ik heb mijn familielid die hier is omgekomen nooit gekend, maar ben wel naar hem vernoemd. Ik vind het belangrijk om hier te zijn om de herinnering aan mijn familielid te markeren. Cosnier was de hele week in Drenthe en was zaterdag op het Franse ereveld in het Zeeuwse Kapelle waar de stoffelijke overschotten van 229 Franse militairen die tijdens de Tweede Wereldoorlog op Nederlands grondgebied omkwamen zijn begraven.

De werkgroep Gasselte ’40-’45 hield zaterdag de Tweede Wereldoorlog’-wandeling in het dorp. De deelnemers konden eerst de film die Ester Kroezenga over Saar Frank had gemaakt, bekijken. Vervolgens konden de 135 deelnemers verdeeld over negen groepen zich tijdens een wandeling door het dorp zich de oorlogsverhalen van Gasselte laten vertellen. Andere bezoekers konden een kijkje nemen bij de pastorie waar oorlogsvoertuigen stonden opgesteld. Ook dat trok veel bekijks.

Zo kwam de week van herdenking de begon met een concert van Egbert Meijers en The Serenade Sisters in het Witte Kerkje ten einde. 

Harold de Jong gaf de aanwezigen na de bijeenkomst nog het volgende citaat van een legercommandant mee: Vrede heeft 1000 wensen. Oorlog heeft slechts één wens.